samenvatting
Terluin B, Van Hout HPJ, Van Marwijk HWJ, Adèr HJ, Van der Meer K, De Haan M, Van Dyck R. Diagnose depressie niet zo betrouwbaar te stellen. Huisarts Wet 2004;47(2):66-70.
Doelstelling Het diagnosticeren van een depressie is een ingewikkelde zaak. De huisarts moet negen depressieve symptomen nagaan en rekening houden met twee kernsymptomen. Bij in totaal drie of vier symptomen spreekt de oude NHG-Standaard Depressie van een milde depressie en bij meer dan vier symptomen van een ernstige depressie. De vraag van dit onderzoek was in welke mate de depressieve symptomen en de diagnose depressie reproduceerbaar zijn.
Methode Tweeënvijftig patiënten met psychische klachten werden twee keer door hun huisarts geïnterviewd met een interval van gemiddeld 1,4 dagen. Cohen's kappa werd berekend als maat voor overeenstemming tussen de test en de hertest, voor zowel de depressieve symptomen afzonderlijk als de diagnose depressie.
Resultaten Cohen's kappa bedroeg 0,33-0,81 voor de afzonderlijke symptomen, 0,26 voor de diagnose milde depressie en 0,70 voor de diagnose ernstige depressie. De standaarddeviatie van de verschillen tussen de aantallen symptomen bij de test en de hertest bedroeg 1,74.
Conclusie De reproduceerbaarheid van de meeste depressieve symptomen is redelijk tot goed, met uitzondering van ‘moeheid’.
De diagnose milde depressie is nauwelijks reproduceerbaar en daardoor onbruikbaar in de praktijk. De diagnose ernstige depressie heeft een redelijk goede reproduceerbaarheid. Bij het vaststellen van het aantal symptomen dat nodig is om de diagnose depressie te stellen, kan de huisarts er echter gemakkelijk 1–2 symptomen naast zitten. Daarom wordt aanbevolen om patiënten die net niet of net wel aan de criteria voor een ernstige depressie voldoen, na één à twee weken opnieuw te beoordelen.
Literatuur
Blacker CVR, Clare AW. Depressive disorder in primary care. Br J Psychiatry 1987;150:737-51.
Katon W, Schulberg H. Epidemiology of depression in primary care. Gen Hosp Psychiatry 1992;14:237-47.
Van Marwijk HWJ, Grundmeijer HGLM, Brueren MM, Sigling HO, Stolk J, Van Gelderen MG, et al. NHG-Standaard Depressie. Huisarts Wet 1994;37:482-90.
American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 4th ed. Washington DC: APA, 1994.
Helzer JE. Standardized interviews in psychiatry. Psychiatr Dev 1983;2:161-78.
Cohen J. A coefficient of agreement for nominal scales. Educ Psychol Meas 1960;20:37-46.
Altman DG. Practical statistics for medical research. London: Chapman & Hall, 1991.
Streiner DL, Norman GR. Health measurement scales. A practical guide to their development and use. 2nd ed.. Oxford: Oxford University Press, 1995.
Bland JM, Altman DG. Statistical methods for assessing agreement between two methods of clinical measurement. Lancet 1986;1:307-10.
Williams JBW, Gibbon M, First MB, Spitzer RL, Davies M, Borus J, et al. The Structured Clinical Interview for DSM-III-R (SCID). II. Multisite test-retest reliability. Arch Gen Psychiatry 1992;49:630-6.
Semler G, Wittchen H-U, Joschke K, Zaudig M, Von Geiso T, Kaiser S, et al. Test-retest reliability of a standardized psychiatric interview (DIS/CIDI). Eur Arch Psychiatry Neurol Sci 1987;236:214-22.
Tomov T, Nikolov V. Reliability of SCAN categories and scores. Results of the field trials. In: Stefanis CN, Rabavilas AD, Soldatos CR, editors. Psychiatry: a world perspective. Amsterdam: Excerpta Medica, 1990.
Snaith RP. The concepts of mild depression. Br J Psychiatry 1987;150: 387-93.
Beck AT. Depression. Causes and treatment. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1970.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
VU medisch centrum, EMGO-instituut, Onderzoeksgroep Huisartsgeneeskunde, Van der Boechorststraat 7, 1081 BT Amsterdam, dr. B. Terluin, huisarts
dr. H.P.J. van Hout, gezondheidswetenschapper
VU medisch centrum, EMGO-instituut, Onderzoeksgroep Huisartsgeneeskunde, Van der Boechorststraat 7, 1081 BT Amsterdam, dr. H.W.J. van Marwijk, huisarts
Vakgroep Klinische Epidemiologie en Biostatistiek: dr. H.J. Adèr, biostatisticus
Rijksuniversiteit Groningen, Vakgroep Huisartsgeneeskunde: dr. K. van der Meer, huisarts
prof.dr. M. de Haan, hoogleraar
Vakgroep Psychiatrie: prof.dr. R. van Dyck, hoogleraar
Een deel van dit artikel is eerder gepubliceerd in ‘Reliability and validity of the assessment of depression in general practice: the Short Depression Interview (SDI)’ (Gen Hosp Psychiatry 2002;24:396-405). Publicatie gebeurt met toestemming van de uitgever.
About this article
Cite this article
Terluin, B., van Hout, H., van Marwijk, H. et al. Diagnose depressie niet zo betrouwbaar te stellen. HUWE 47, 894–899 (2004). https://doi.org/10.1007/BF03084039
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03084039