Abstract
In 1826, the Netherlands switched meridians. Officially, the meridian of Greenwich became the prime meridian for Dutch seafarers rather than that of Tenerife. The shift was the result of advice from the Longitude Committee to the Secretary of the Navy. The Committee, which the Admiralty of Amsterdam originally established in 1787 as the ‘Committee concerning matters relating to the determination of Longitude at Sea and the Improvement of Charts’,1 argued that other seafaring nations no longer used the meridian of Tenerife as their reference and that Dutch seafarers also rarely used it as a prime meridian. Naval officers had already switched to the Greenwich meridian because they often used British charts.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Similar content being viewed by others
Notes
Karel Davids, Zeewezen en wetenschap. De wetenschap en de ontwikkeling van de navigatietechniek in Nederland tussen 1585 en 1815 (Amsterdam/Dieren: De Bataafsche Leeuw, 1986), pp. 327–28.
J. C. M. Warnsinck, De Kweekschool voor de Zeevaart en de stuurmanskunst 1785–1935 (Haarlem: Joh. Enschedé en Zonen, 1935), pp. 37–38.
G. D. Bom, Bijdrage tot de geschiedenis van het geslacht ‘Van Keulen’ (Amsterdam: H. G. Bom, H.G. 1885), pp. 61–63, 65–67, 69
Davids, Zeewezen en wetenschap, p. 188. The temporary abolition of the Committee was due to the annexation of the Netherlands by the French empire in 1811.
Pybo Steenstra, Openbaare lessen over het vinden der lengte op zee (Amsterdam: Yntema en Tieboel, 1770), pp. 78–87
Pybo Steenstra, Zeemans almanach en sterrekundige dagtafels voor het jaar 1788 (1789, 1790) (Amsterdam: Gerard Hulst van Keulen, 1787)
Pybo Steenstra, Benoodigde tafels bij de zeemans-al-manach van wijlen P. Steenstra […] na deszelfs dood vervolgd en uitgegeven door Jac. Florijn (Amsterdam: Gerard Hulst van Keulen, 1789).
Davids, Zeewezen en wetenschap, pp. 189, 228; see also advertisement for the Almanach ten dienste der zeelieden in Tijdschrift toegewijd aan het zeewezen, 2 (1832), p. 83
J. R. Bruijn, ‘Zeevarenden’, in Maritieme Geschiedenis der Nederlanden, ed. by G. Asaert et al., 4 vols (Bussum: De Boer Maritiem, 1977), III, 146–90, esecially pp. 170–71.
J. Vos, Verhandeling over de tijdmeters (Breda: Broese & Comp., 1857), p. 1.
Compare N. A. M. Rodger, The Command of the Ocean. A Naval History of Britain, 1649–1815 (London: Penguin, 2004), pp. 382–83.
J. H. Leopold, ‘The Third Seafaring Nation. The Introduction of the Marine Chronometer in the Netherlands’, Antiquarian Horology, 22 (1996), 486–500.
Willem F. J. Mörzer Bruyns, ‘The Astronomical Clocks of Andreas Hohwü: A Checklist’, in Making Instruments Count. Essays on Historical Scientific Instruments presented to Gerard L’Estrange Turner, ed. by R. G. W. Anderson, J. A. Bennett and W. F. Ryan (Ashgate: Aldershot, 1993), pp. 454–70 (p. 456).
Based on H. Spek, Tijdmeters en waarnemingshorloges van de Departementen van Marine en Kolonien in de negentiende eeuw (Oegstgeest: MEOB, 1982). The provenance of one timekeeper is unknown.
See, for example, critical remarks on the Nautical Almanac by Jacob Swart in the Tijdschrift toegewijd aan het Zeewezen, 3 (1832), 124–25
Willem F. J. Mörzer Bruyns, Schip Recht door Zee. De octant in de Republiek in de achttiende eeuw (Amsterdam: Edita, 2003), pp. 110–22.
Board of Longitude, ‘Confirmed minutes’, 11 April 1767, 2 May 1767 and 18 June 1768, Cambridge University Library, RGO 14/5 http://cudl.lib.cam.ac.uk/view/MS-RG0-00014-00005 [accessed 23 December 2013].
Ken Alder, The Measure of All Things: The Seven-Year Odyssey that Changed the World (New York: Simon & Schuster, 2002), pp. 266, 422
Rob Rentenaar (ed.), Van Swindens vergelijkingstafels van lengtematen en landmaten, 2 vols (Wageningen: Centrum voor landbouwpublikaties en landbouwdocumentatie, 1971), II, 46–47.
Jacob Florijn, Waarnemingen over een stroom welke dikwyls stand grypt ten westen van Scilly […] door James Rennell […] uit het Engelsch vertaald, en met eenige aantekeningen vermeerderd door Jacob Florijn (Amsterdam: Gerard Hulst van Keulen, 1794), especially Introduction, A3 (and footnote) and Appendix.
Elly Dekker, ‘Frederik Kaiser en zijn pogingen tot hervorming van het “sterrekundig deel van onze zeevaart”’, Tijdschrift voor de Geschiedenis van de Geneeskunde, Wiskunde, Natuurwetenschappen en Techniek, 13 (1990), 23–41 (pp. 26–27).
Karel Davids, ‘Het zeevaartkundig onderwijs voor de koopvaardij in Nederland tussen 1795 en 1875. De rol van het Rijk, de lagere overheid en het particulier initiatief’, Tijdschrift voor Zeegeschiedenis, 4 (1985), 164–90 (pp. 165–68).
F. J. A. Broeze, De Stad Schiedam. De Schiedamsche Scheepsreederij en de Nederlandse vaart op Oost-Indië omstreeks 1S4Q (The Hague: Martinus Nijhoff, 1978), p. 23
Karel Davids, ‘Technological Change and the Professionalism of Masters and Mates in the Dutch Mercantile Marine, 1815–1914’, Collectanea Maritima, V (1991), 282–305 (p. 282).
Mörzer Bruyns, ‘Astronomical Clocks’; Mörzer Bruyns, ‘De instrumenten van de firma Van Keulen’, in In de Gekroonde Lootsman’. Het kaarten-, boekuit-gevers- en instrumentmakershuis Van Keulen te Amsterdam 16SQ-1SSS, ed. by E. O. van Keulen, W. F. J. Mörzer Bruyns and E. K. Spits (Utrecht: HES, 1989), pp. 61–71 (pp. 68–70)
Karel Davids, ‘Van vrijheid naar dwang. Over de relatie tussen wetenschap en zeewezen in Nederland in de 19de en vroege 20e eeuw’, Tijdschrift voor de Geschiedenis van de Geneeskunde, Wiskunde, Natuurwetenschappen en Techniek, 13 (1990), 5–22 (p. 10).
Editor information
Editors and Affiliations
Copyright information
© 2015 Karel Davids
About this chapter
Cite this chapter
Davids, K. (2015). The Longitude Committee and the Practice of Navigation in the Netherlands, c. 1750–1850. In: Dunn, R., Higgitt, R. (eds) Navigational Enterprises in Europe and its Empires, 1730–1850. Cambridge Imperial and Post-Colonial Studies Series. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/9781137520647_3
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1057/9781137520647_3
Publisher Name: Palgrave Macmillan, London
Print ISBN: 978-1-349-56744-7
Online ISBN: 978-1-137-52064-7
eBook Packages: Palgrave History CollectionHistory (R0)