Skip to main content
SpringerLink
Log in

De neurobiologie van verslaving

  • Published:
Tijdschrift voor Neuropsychiatrie en Gedragsneurologie

Samenvatting

Verslaving is sinds mensenheugenis een omvangrijk probleem in bijna alle samenlevingen.1 Nieuw is alleen de medicalisering van het probleem, waarbij verslaving als een stoornis of een ziekte wordt gezien. Het behandelaanbod aan de groep patiënten met een verslaving kan echter nog sterk verbeterd worden.2 Om zover te komen, is het van belang dat we proberen te begrijpen wat het onderliggende neurobiologische mechanisme van verslaving is. Hoe eerder we kunnen ingrijpen in de cascade van ontregelingen die samenhangen met verslaving, hoe groter de kans is dat onze behandelingen effectiever worden.3

Dit artikel beoogt een overzicht te geven van verschillende aspecten van verslaving. Eerst worden de klinische verschijnselen en de diagnostiek besproken. Daarna wordt ingegaan op de neuropsychologische stoornissen die er bij op kunnen treden. Tot slot worden de neurobiologische mechanismen beschreven die ten grondslag kunnen liggen aan het verslavingsproces.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Subscribe and save

Springer+ Basic
$34.99 /Month
  • Get 10 units per month
  • Download Article/Chapter or eBook
  • 1 Unit = 1 Article or 1 Chapter
  • Cancel anytime
Subscribe now

Buy Now

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Figuur 1.
Figuur 2.

Literatuur

  1. Nationale Drug Monitor Jaarbericht 2012 Trimbos instituut.

  2. Goldman D, Oroszi G, Ducci F. The genetics of addictions: uncovering the genes. Nature Reviews 2006; 6: 521–530.

    Article  Google Scholar 

  3. Oslin DW, Berrettini W, Kranzler HR, Pettinati H, Gelernter J, Volpicelli JR, O’Brien CP. A functional polymorphism of the μ-opioid receptor gene is associated with naltrexone response in alcohol-dependent patients. Neuropsychopharmacology 2003; 28: 1546–1552.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  4. Franken I, Brink W van den. Handboek verslaving. De Tijdstroom Eerste druk, tweede oplage 2011;hoofdstuk 1.

  5. Franken I, Brink W van den. Handboek verslaving. De Tijdstroom Eerste druk, tweede oplage 2011;hoofdstuk 10 & 12.

  6. Koob GF, Simon EJ. The neurobiology of addiction: where we have been and where we are going. J Drug Issues 2009; 39(1): 115–132.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  7. Koob GF. Brain stress systems in the amygdala and addiction. Brain Research 1293 2009: 61–75.

    Article  CAS  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  8. Brink W van den, Schippers GM. Stagering en profilering bij verslaving. Tijdschrift voor psychiatrie 2012; 54(11): 941–948.

    Google Scholar 

  9. Gottesman II, Gould TD. The endophenotype concept in psychiatry: etymology and strategic intentions. Am J Psychiatry 2003; 160: 636–645.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  10. Baker TB, Piper ME, Fiore MC, McCarthy DE, Majeskie MR. Addiction motivation reformulated: an affective processing model of negative reinforcement. Psychologica Review 2004; 111(1): 33–51.

    Article  Google Scholar 

  11. Koob GF, Volkow ND. Neurocircuitry of addiction. Neuropsychopharmacology reviews 2010; 35: 217–238.

  12. Robinson TE, Berridge KC. Addiction. Annu. Rev. Psychol. 2003; 54: 25–53.

    Article  Google Scholar 

  13. Koob FG. A role for brain stress systems in addiction. Neuron 2008; 59(1): 11–34.

    Article  CAS  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  14. Di Chiari G, Imperato A. Drugs abused by humans preferentially increase synaptic dopamine concentration in the mesolimbic system of freely moving rats. Proc. Natl. Acad. Sci. 1988; 13(85): 5274–5278.

    Article  Google Scholar 

  15. Volkow ND, Fowler JS, Wang G.The addicted human brain viewed in the light of imaging studies: brain circuits and treatment strategies. Neuropharmacology 2004; 47: 3–13.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  16. Volkow ND, Wang G, Fowler JS, Tomasi D, Telang F. Addiction circuitry in the human brain. Annu. Rev. Pharmacol. Toxicol. 2012; 52: 321–36.

    Article  CAS  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  17. Goldstein RZ, Volkow ND. Drug addiction and its underlying neurobiological basis: neuroimaging evidence for the involvement of the frontal cortex. Am J Psychiatry 2002; 159(10): 1642–1652.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  18. Goldstein RZ, Volkow ND. Dysfunction of the prefrontal cortex in addiction: neuroimaging findings and clinical implications. Nature Reviews 2011; 12: 652–669.

    Article  CAS  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  19. Oers S van. Het verband tussen hot en cool executieve functies van sociale informatieverwerking bij licht verstandelijk beperkte kinderen. Master Thesis Kinder- en Jeugdpsychologie. 2009.

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. GGZ, Warnsveld, Netherlands

    Regi Schipper & Paul Naarding

Authors
  1. Regi Schipper
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Paul Naarding
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Regi Schipper.

Additional information

* GGZ, Warnsveld Correspondentie: mevrouw A.R. Schipper, r.schipper@GGNet.nl

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Schipper, R., Naarding, P. De neurobiologie van verslaving. Tijdsvoor Neuropsy en Gedragsneuro 2, 83–87 (2014). https://doi.org/10.1007/s40533-014-0017-y

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s40533-014-0017-y

Search

Navigation