Samenvatting
Proactieve zorgplanning, het proces van communicatie over toekomstige zorg tussen mensen, hun naasten en zorgverleners, is zeker voor kwetsbare ouderen, maar ook voor gezonde ouderen van groot belang. Door proactieve zorgplanning kan de zorg beter afgestemd worden op de voorkeuren van de oudere en zo leiden tot verbetering van de kwaliteit van zorg. Vele onderzoeken hebben inmiddels de positieve effecten van proactieve zorgplanning voor patiënten en hun naasten laten zien, maar proactieve zorgplanning is zeker niet eenvoudig. Belangrijk is om het eerste gesprek te initiëren en dan aan te sluiten bij wat de oudere en naasten al weten en waar zij behoefte aan hebben. Niet alles hoeft in een gesprek aan de orde gesteld te worden. Naast gesprekken met de patiënt zelf is het belangrijk om aandacht te hebben voor de naasten van de patiënt. De patiënt kan zijn wensen vastleggen in een wilsverklaring. Het is raadzaam om de patiënt hierbij te begeleiden. Overdracht en evaluatie van vastgelegde afspraken blijven essentieel.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Similar content being viewed by others
Leesadvies
Kwaliteitskader Palliatieve zorg Nederland. https://palliaweb.nl/getmedia/02b81c30-d9be-4c51-83bf-deb1260ccf7b/Kwaliteitskader_web-240620.pdf.
Rietjens JA, Sudore RL, Deliens L, Ott B, Connolly M, Van Delden JJ, et al. Internationale definitie van advance care planning. Huisarts Wet 2018;61(8): https://doi.org/10.1007/s12445-018-0224-y.
Leidraad voor het proces en uniform vastleggen van proactieve zorgplanning (advance care planning, ACP) naar aanleiding van de COVID-19-pandemie. https://palliaweb.nl/getmedia/1e1ce663-6f7d-46ac-a47a-c8cb589597b7/Leidraad-proactieve-zorgplanning-(ACP)_22102020_new.pdf.
Boukes FS, Wiersma T. De ICD in de terminale fase. Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157:A6457 https://www.ntvg.nl/artikelen/de-icd-de-terminale-fase/volledig.
Houben CH, Spruit MA, Groenen M, Wouters EFM, Janssen DJA. Efficacy of Advance Care Planning: A systematic review and meta-analysis. J Am Med Dir Assoc. 2014. 15(7): 477–89.
Janssen DJA, Spruit MA, Wouters EFM, Schols JGMA. Advance care planning bij chronisch longfalen. Behoud van autonomie bij een onzekere toekomst. Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde. 2017. 4.
Tijdig praten over het levenseinde. KNMG. 2017. http://levenseinde.knmg.nl/.
Handreiking Lessen uit gesprekken over leven en dood. Expertisecentrum Pharos. 2017. https://www.pharos.nl/wp-content/uploads/2018/10/lessen_uit_gesprekken_over_leven_en_dood.pdf.
Richtlijn ‘Zingeving en spiritualiteit’ 2.0. IKNL. 2018. https://www.pallialine.nl/zingeving-en-spiritualiteit.
Fleuren N, Depla MFIA, Pasman HRW, Janssen DJA, Onwuteaka-Philipsen BD, Hertogh CMPM, Huisman M. Association Between Subjective Remaining Life Expectancy and Advance Care Planning in Older Adults: A Cross-Sectional Study. J Pain Symptom Manage. 2021 Feb 23:S0885-3924(21)00210-4. doi: https://doi.org/10.1016/j.jpainsymman.2021.02.019.
Glaudemans JJ, Moll van Charante EP, Willems DL. Advance care planning in primary care, only for severely ill patients? A structured review. Fam Pract. 2015;32:6–26. doi: https://doi.org/10.1093/fampra/cmu074
Fleuren N, Huisman M. Onvervulde behoefte om met de arts te spreken over advance care planning. Gerōn Tijdschrift over ouder worden & samenleving, 9 september 2020.
Passende zorg voor kwetsbare ouderen door advance care planning. Verenso en V&VN 2017. https://www.verenso.nl/_asset/_public/Thema-en-projecten/ACP/RapportACP_2017.pdf.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2023 Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature
About this chapter
Cite this chapter
Janssen, D.J.A., Fleuren, N., van Dongen-Bots, M.W.P.G. (2023). Op tijd in gesprek met de oudere over behandelwensen. In: Muris, J., Schols, J., Collet, J., Janssen, D. (eds) Ouderengeneeskunde in de eerste lijn. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2835-2_12
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2835-2_12
Published:
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-368-2834-5
Online ISBN: 978-90-368-2835-2
eBook Packages: Dutch language eBook collection